Historia muzyki elektronicznej
Początki
Muzyka elektroniczna jest kontynuacją muzyki mechanicznej. Odziedziczyła po niej pragnienie znalezienia nie tylko samogrających, lecz także samokomponujących instrumentów. Pierwszy elektroniczny instrument, muzyczny telegraf, wynalazł Elisha Gray w 1876 roku. Kolejne dziesięciolecia przyniosły więcej podobnych wynalazków w tej dziedzinie (zobacz kategoria:Elektrofony elektromechaniczne). Początkowo traktowane były one jako kuriozum i nie przywiązywano do nich większej wagi.
W 1907 Ferruccio Busoni opublikował esej „Szkic nowej estetyki w muzyce”, w którym przewidział rozwój elektronicznych instrumentów muzycznych i ich wpływ na powstanie nowych kierunków w muzyce współczesnej. Dołożono do tego nową ideologię awangardy muzycznej, najlepiej wyrażoną w pochodzącym z 1912 manifestu Musica Futurista napisanego przez włoskiego poetę futurystę Filippo Marinettiego, który mówi: „Celem jest stworzenie muzycznej duszy mas pracujących, wielkich fabryk, kolei żelaznej, transatlantyckich liniowców, samochodów i samolotów, by połączyć wielkie tematy muzyczne z królestwem maszyn i zwycięskiej elektryczności”. Muzyka elektroniczna od początku wpisała się w najbardziej awangardowe kierunki sztuki XX wieku.
Pierwszy koncert „muzyki futurystycznej” („Art of Noises”) odbył się w 1914 roku w Mediolanie. 12 czerwca 1926 odbyła się przez WRNY w Nowym Jorku radiowa transmisja pierwszego polifonicznego instrumentu elektronicznego Pianorad. Utwory z repertuaru klasycznego grał Ralph Christman.
W Paryżu w 1928 miała miejsce prezentacja instrumentu elektronicznego zwanego dynaphone. W czasie koncertu zagrano dwa utwory specjalnie skomponowane na ten instrument: Variations Caracteristique na sześć dynaphonów Ernesta Fromaigeata oraz Roses de Metal (baelet) Arthura Honeggera.
W 1929 powstało pierwsze studio do nagrań muzyki elektronicznej Studiogesellschaft für Elektroakustische Musik w Darmstadcie w Niemczech, wykorzystujące instrumenty skonstruowane przez Jörga Magera, między innymi elektrophon.
W 1932 w czasie Wystawy Radiowej w Berlinie występowała Orkiestra Elektroniczna instytutu Heinricha Hertza, dająca średnio dziesięć koncertów dziennie. Każdy występ poprzedzony był prelekcją prof. Gustawa Leithausera. W skład orkiestry wchodziły:
2 thereminy
1 trautonium
1 hellertion
1 fortepian elektryczny
1 pianino elektroniczne
1 skrzypce elektryczne
1 wiolonczela elektryczna
W roku 1939 John Cage stworzył Imaginary Landscape #1, uznawaną za pierwszą kompozycję, w której wykorzystane zostały nagrane uprzednio dźwięki niemuzyczne (odtwarzane z dwóch gramofonów).
Pierwszy raz termin „muzyka elektroniczna” pojawił się w 1951 w znaczeniu programowym w deklaracji grupy muzyków skupionych wokół kolońskiego studio WDR jako Elektronische Musik.
Lata 40.–60.
W latach czterdziestych nastąpił dalszy rozwój muzyki elektronicznej. Były to próby zastosowania nowoczesnych technik nagraniowych w celu uzyskania nowej formy muzycznej używającej przetworzonych dźwięków instrumentów muzycznych lub dźwięków pozamuzycznych. Ten kierunek dał początek muzyce konkretnej. Pionierem nowego kierunku był Pierre Schaeffer. Innym kierunkiem była właściwa muzyka elektroniczna, której twórcy skupili się na studyjnym generowaniu dźwięków elektronicznych, przetwarzaniu ich i układaniu z nich kompozycji. Pierwszą rozwiniętą kompozycją tego stylu muzyki elektronicznej były nagrane przez Karlheinza Stockhausena (wcześniej związanego z ruchem muzyki konkretnej) w latach 1953–1954 Studie I oraz Studie II.
W 1950 syntezator RCA MkII został przekazany do Princeton Electronic Music Centre i był używany przez muzyków skupionych wokół tego ośrodka (Otto Luening, Vladimir Ussachevsky, Milton Babbitt i inni) do tworzenia awangardowych kompozycji elektronicznych.
W roku 1951 powstało przy RTF studio muzyki konkretnej. W roku 1951 w Kolonii powstało z inicjatywy Wernera Meyera-Epplera studio muzyki elektronicznej, zaś w 1955 w Mediolanie analogiczne studio otworzyli Luciano Berio i Bruno Maderna. W 1957 zostało utworzone studio muzyki elektronicznej przy Polskim Radio w Warszawie, z inicjatywy Józefa Patkowskiego.
W latach 1959–1969 dla muzyków niemieckich (Mauricio Kagel, Bengt Hambraeus, Milko Kelemen, Josef Riedl) dostępne jest studio muzyki elektronicznej Siemensa, pierwotnie stworzone do tworzenia muzyki użytkowej.
Wraz z rozwojem technologii komputerowych zaczęto rozwijać algorytmy pozwalające na komputerowe komponowanie muzyki.
Najwybitniejszymi twórcami muzyki elektronicznej od jej początków do lat sześdziesiątych byli: Edgar Varese, Maurice Jarre, Karlheinz Stockhausen, Robert Beyer, Luis Baron, Otto Luening, Vladimir Ussashevsky, Lajaren Hiller, John Cage, Luigi Nono i inni.
Wybitnym twórcą muzyki elektronicznej był francuski kompozytor Olivier Messiaen, który wykorzystywał też instrumenty akustyczne klasyczny skład orkiestry. Jego utwory wykorzystujące fale Martenota (np. symfonia Turangalila) współtworzyły rozwijaną przez Messiaena estetykę syntezy sztuk.
W 1964 stał się dostępny pierwszy syntezator Mooga. W 1966 zespół Moog Quartet odbył światowe tournée promujące muzykę elektroniczną. Do najwybitniejszych twórców tego okresu należą Wendy (Walter) Carlos, Steve Reich, Herbert Brun, Leon Kirschener.
W roku 1970 na rynku pojawia się Minimoog, pierwszy przenośny i w miarę dostępny cenowo syntezator. Od tego czasu muzyka elektroniczna zaczyna wchodzić do kultury masowej.